Hoe ga je als zzp’er om met de meldplicht bij calamiteiten?

De meldingsplicht van de Wkkgz

Zorgaanbieders hebben een meldingsplicht op grond van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Zij zijn daarmee verplicht om melding te maken van bepaalde calamiteiten. Het is van belang om als zzp’er op de hoogte te zijn in welke gevallen dat verplicht is, aan wie en op welke manier een dergelijke melding moet worden gedaan, waar de melding inhoudelijk aan moet voldoen en wat de gevolgen kunnen zijn van het niet voldoen aan de meldingsplicht. Dit blog gaat in op die vragen.

Welke gevallen moet de zorgaanbieder melden?

De wet (art. 11 Wkkgz) noemt drie gevallen waarvan de zorgaanbieder verplicht is om melding te doen:

• Een calamiteit in de zorgverlening;
• Geweld in de zorgrelatie;
• Opzegging, ontbinding of niet-voortzetting van een (arbeids)overeenkomst wegens disfunctioneren van een zorgverlener.

Om te beginnen is er sprake van een calamiteit in de zorgverlening bij een niet beoogde of onverwachte gebeurtenis die betrekking heeft op de zorg en die ofwel tot de dood ofwel tot een ernstig schadelijk gevolg voor een patiënt of cliënt van de zorgaanbieder heeft geleid. Het kan in die gevallen noodzakelijk zijn dat maatregelen worden getroffen om bijvoorbeeld te voorkomen dat een dergelijke calamiteit zich nog eens voordoet. Daarom vindt de wetgever het nodig dat daarvan melding wordt gedaan.

Verder is dus het melden van geweld in de zorgrelatie verplicht. In eerste instantie ziet dit op seksueel misbruik van of ontucht met een cliënt. De meldplicht blijft hier echter niet (meer) toe beperkt. Ook ander geweld jegens een cliënt door iemand die werkzaam is voor de zorgaanbieder moet worden gemeld. Als zzp’er val je daar zelf dus ook onder.

Tot slot vereist de wet melding van het disfunctioneren van een zorgverlener indien een arbeidsovereenkomst of een overeenkomst van opdracht met een zorgverlener eindigt omdat de zorgaanbieder van oordeel is dat de zorgverlener ernstig is tekort geschoten in zijn of haar functioneren. Het gaat hierbij niet alleen om opzegging of ontbinding van die overeenkomst met de zorgverlener, maar ook om niet-voortzetting.

Bij wie en op welke manier moet de zorgaanbieder melding doen?

De melding moet elektronisch of schriftelijk worden gedaan bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). De melding dient in ieder geval de naam en contactgegevens van de zorgaanbieder, het KvK-nummer en een dagtekening te bevatten. Daarnaast moet in de melding staan of het gaat om een BIG-geregistreerde zorgverlener en welke van de drie genoemde gevallen het betreft.2 De IGJ kan aan de hand van de melding beoordelen of bijvoorbeeld de kwaliteit van de zorgverlening in het geding is en kan zo nodig overgaan tot handhaving, zoals het opleggen van maatregelen. De melding moet daarom ook onverwijld (zonder uitstel) na het voorval gebeuren. Ook kan de IGJ de zorgaanbieder verzoeken om aanvullende gegevens te verstrekken die noodzakelijk zijn voor het onderzoek van de melding.

1 Kamerstukken II 2001/02, 28 489, 3 (MvT). 2 Art. 8.1 Uitvoeringsbesluit Wkkgz.

Aan welke inhoudelijke eisen moet de melding voldoen?

Het Uitvoeringsbesluit Wkkgz beschrijft verder per geval de door de zorgaanbieder aan te leveren informatie. Bij elk van de drie gevallen moet de zorgaanbieder ten eerste de situatie feitelijk omschrijven en ten tweede kort vermelden welke actie hij of zij zélf onderneemt in verband met het voorval. Daarnaast moet de melding, indien van toepassing, gegevens bevatten van de zorgverlener(s) in kwestie en moet de zorgaanbieder aangeven of er aangifte is of zal worden gedaan van het bewuste voorval.

Wat zijn de gevolgen van het niet voldoen aan de meldingsplicht?

Het niet melden van voorvallen die op grond van de Wkkgz wel gemeld zouden moeten worden, belemmert de IGJ in haar toezichthoudende werkzaamheden. Het niet voldoen aan de meldingsplicht is daarom strafbaar. De maximumstraf voor degene die niet meldt terwijl hij of zij daartoe wel verplicht is, is een jaar hechtenis of een geldboete van de derde categorie.
Het is dus van groot belang om alert te zijn op deze meldingsplicht en er (tijdig) aan te voldoen.

Tot slot

Kortom verplicht de Wkkgz de zorgaanbieder om melding te doen aan de IGJ van calamiteiten in de zorgverlening, geweld in de zorgrelatie en disfunctioneren van zorgverleners, zodat de IGJ in staat wordt gesteld om onderzoek te doen en zo nodig te handhaven. Aan deze melding is een aantal inhoudelijke eisen gesteld en het niet voldoen aan de meldingsplicht is strafbaar. Wees dus alert als een van de genoemde gevallen zich bij jou voordoet en meldt het voorval tijdig!