Wettelijke verplichtingen voor zorgverleners en zorgaanbieders op een rij

De Wkkgz: ‘zorgverlener’ of ‘zorgaanbieder’?

De begrippen ‘zorgverlener’ en ‘zorgaanbieder’ lijken veel op elkaar. Ze worden in de praktijk ook heel vaak door elkaar gebruikt. Juridisch gezien zit er een belangrijk verschil tussen. De Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (‘Wkkgz’) legt namelijk voornamelijk verplichtingen op aan ‘zorgaanbieders’. En niet zozeer aan ‘zorgverleners’.

In dit blog gaan we in op het verschil.

Verschillende begrippen, verschillende gevolgen

Het centrale begrip in de Wkkgz is ‘zorgaanbieder’. Als ‘zorgaanbieder’ moet je aan verschillende verplichtingen voldoen. Zo moet je bijvoorbeeld ‘goede zorg’ verlenen. Ook moet je een kwaliteitsmanagementsysteem hebben en (veilig) incidenten kunnen melden, bijvoorbeeld. Maar natuurlijk moet je ook een klachten- en geschillenregeling hebben.

Maar als je ‘zorgverlener’ bent, ben je niet ook gelijk ‘zorgaanbieder’.

Een ‘zorgverlener’ is een natuurlijke persoon die beroepsmatig zorg verleent. Over wat ‘zorg’ precies wel en niet is, hebben wij een apart blog geschreven. Volgens de Wkkgz ben je ‘zorgaanbieder’ als je;

• een instelling, of
• een ‘solistisch werkende zorgverlener’ bent.

Een ‘instelling’ is volgens de Wkkgz bijvoorbeeld een samenwerkingsverband (zoals een huisartsenmaatschap) of een rechtspersoon (zoals een stichting of BV) die zorg verleent, zoals bijvoorbeeld een ouderenzorginstelling of een ziekenhuis.Een ‘solistisch werkende zorgverlener’ is een zorgverlener die, anders dan in dienst of onmiddellijk of middellijk in opdracht van een instelling, beroepsmatig zorg verleent.

Dus: als je als zzp’er direct of indirect (‘onmiddellijk of middellijk’) toch voor een instelling werkt, dus bijvoorbeeld een ziekenhuis of ouderenzorginstelling, ben je géén zorgaanbieder.

Je bent dan namelijk geen instelling. En je bent dan ook geen ‘solistisch werkende zorgverlener’. Want je werkt direct of indirect voor een instelling. Je werkt ook indirect voor een instelling als je via een bemiddelingsbureau wordt ingezet.

Als je geen ‘zorgaanbieder’ bent, omdat je dus alleen direct of indirect voor een instelling werkt, hoef je dus niet zelf een klachten- en geschillenregeling te hebben. Ook hoef je niet zelf een kwaliteitsmanagementsysteem te hebben, waarin je (veilig) incidenten meldt. Als zorgverlener ben je natuurlijk wel gehouden om te werken volgens je eigen professionele standaard.

Als zzp’er ben je dus wél een ‘zorgaanbieder’ als je een ‘solistisch werkende zorgverlener’ bent. Bijvoorbeeld als je direct werkt in opdracht van een cliënt, maar dus buiten het verband van een (zorg)instelling. In dat geval moet je voldoen aan de eisen die de Wkkgz aan ‘zorgaanbieders’ stelt.

Van belang is verder dat de Wkkgz ook nog onderscheid maakt wat betreft de ‘alternatieve zorgaanbieder’. Dit is iemand die alléén andere zorg aanbiedt. En ‘solistisch werkt’. Wat ‘andere zorg’ is, staat in ons aparte blog over het begrip ‘zorg’ in de Wkkgz.

Voor een alternatieve zorgaanbieder geldt als extra plicht dat die alleen zorg mag verlenen buiten noodzaak. Die zorg mag bovendien niet leiden tot schade of een aanmerkelijke kans op schade voor de gezondheid van de cliënt. Ook moeten hierbij de rechten van de cliënt zorgvuldig in acht worden genomen en moet de cliënt ook overigens met respect worden behandeld.